Restzetels

De vraag van de politieke partij Gemeentebelangen is: zijn de restzetels eerlijk verdeeld? Het antwoord daarop is ja, maar ik heb begrip voor het feit dat deze partij het oneerlijk vindt. In onderstaand stuk laat ik zien hoe het werkt en kom ik tot de conclusie dat alles volgens het boekje is gegaan. Hoe werkt dat nou met restzetels?

In Apeldoorn zijn op 21 maart 70.039 geldige stemmen geteld. De blanco en ongeldige stemmen tellen niet mee. Er zijn 39 zetels dus om een zetel te krijgen moet je 1795 stemmen hebben. De uitslag was als volgt:

partij stemmen volle zetels gebruikt reststemmen
vvd 9.482 5 8.975 507
la 9.094 5 8.975 119
cda 8.968 4 7.180 1.788
d66 6.959 3 5.385 1.574
cu 6.162 3 5.385 777
gl 6.025 3 5.385 640
50plus 4.763 2 3.590 1.173
pvda 4.267 2 3.590 677
sp 3.454 1 1.795 1.659
sgp 3.263 1 1.795 1.468
pvdd 3.194 1 1.795 1.399
gembel 2.974 1 1.795 1.179
psa 902 0 902
jezus 303 0 303
vrede 229 0 229
overig 0
31 14394

Er zijn 39 zetels en de partijen hebben recht op 31 volle zetels. Er blijven dus 8 restzetels over die verdeeld moeten worden. Nu zou je denken dat de verdeling dan op basis van de top 8 van het aantal reststemmen gaat. Wie de meeste reststemmen heeft krijgt de eerste restzetel en dat herhaalt zich dan 8x. (Voorwaarde is wel dat een partij de kiesdrempel heeft gehaald. 75% van 1800 is ongeveer 1340 stemmen.)

partij stemmen reststemmen volgorde
cda 8.968 1.788 1
sp 3.454 1.659 2
d66 6.959 1.574 3
sgp 3.263 1.468 4
pvdd 3.194 1.399 5
gembel 2.974 1.179 6
50plus 4.763 1.173 7
psa 902 902 8
cu 6.162 777 9

PSA heeft geen volle zetel en heeft slechts 50% van de kiesdeler gehaald dus deze partij kan geen restzetel krijgen. De norm is bij de gemeenteraadsverkiezingen 75%. MAAR ZO WORDEN RESTZETELS NIET VERDEELD in gemeentes met meer dan 19 zetels.

KIESWET § 2. De zetelverdeling

Artikel P 7 KIESWET lid 1
De overblijvende zetels, die restzetels worden genoemd, worden, indien het aantal te verdelen zetels negentien of meer bedraagt, achtereenvolgens toegewezen aan de lijsten die na toewijzing van de zetel het grootste gemiddelde aantal stemmen per toegewezen zetel hebben. Indien gemiddelden gelijk zijn, beslist zo nodig het lot.
Dit betekent dat de grote partijen in het voordeel zijn. Want 1/2 is minder dan 5/6. Je moet het aantal stemmen delen door het aantal zetels + 1. In het geval van Apeldoorn krijg je dan de volgende lijst.
partij stemmen reststemmen volgorde percentage gemiddelde zetels +1 rest
cda 8.968 1.788 1 500% 1793,60 5 1
d66 6.959 1.574 2 388% 1739,75 4 1
sp 3.454 1.659 3 192% 1727,00 2 1
sgp 3.263 1.468 4 182% 1631,50 2 1
pvdd 3.194 1.399 5 178% 1597,00 2 1
50plus 4.763 1.173 6 265% 1587,67 3 1
vvd 9.482 507 7 528% 1580,33 6 1
cu 6.162 777 8 343% 1540,50 4 1
la 9.094 119 9 507% 1515,67 6 0
gl 6.025 640 10 336% 1506,25 4 0
gembel 2.974 1.179 11 166% 1487,00 2 0
pvda 4.267 677 12 238% 1422,33 3 0
psa 902 902 13 50% 902,00 1 0
jezus 303 303 14 17% 303,00 1 0
vrede 229 229 15 13% 229,00 1 0
overig 0,00 1
Omdat er geen partijen zijn die meer dan een restzetel krijgen laat ik het zo staan. Maar eigenlijk moet je het proces na iedere keer herhalen. Dus nadat je het CDA de eerste restzetel hebt gegeven moet je het aantal stemmen delen door 6. Bij landelijke verkiezingen krijgen de grote partijen dus vaak meer restzetels want 40/41 is dus veel meer dan 1/2. De restzetels zijn dus verdeeld volgens de kieswet P7 lid 1.

Ontbijt

Een bordje peen met uien vult behoorlijk ’s ochtends. Het past allemaal in het omdraaidieet. Jammer genoeg eet ik ’s avonds ook warm.

Toch gaat het redelijk goed met mijn doelstelling om 10 kilo af te vallen. De eerste drie zijn al weg. Dat zal wel water zijn, want anders weeg ik aan het eind van het jaar nog maar 60 kg.